Tình hình xâm hại tài nguyên rừng vẫn diễn biến phức tạp, thậm chí vi phạm đột biến ở một số địa bàn, buộc Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã liên tục chỉ đạo quyết liệt để sớm chấm dứt. Đặc biệt là

Thông báo số 36, số 82 của UBND tỉnh và Chỉ thị số 30 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Gần đây, Phó Chủ tịch Phạm S tiếp tục ký văn bản gửi các ngành, các địa phương và đơn vị liên quan trong tỉnh để tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các văn bản của tỉnh. Ông Phạm S nhấn mạnh: “Thường xuyên tuần tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý các vụ vi phạm, nhất là đối tượng cầm đầu; phấn đấu giảm số vụ, diện tích rừng và khối lượng gỗ bị thiệt hại so với năm 2014 ít nhất là 20%”.  

Dĩ nhiên, thực hiện tốt nhiệm vụ BV&PTR là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị các cấp, nhiều ngành, nhiều đơn vị, nhiều tổ chức và cả cộng đồng. Nhưng, một trong những điểm mấu chốt là BLNX. Đây là tổ chức vừa là cầu nối quan trọng (không thể thay thế) trong hệ thống chính trị cơ sở, giữa chính quyền cơ sở với các cơ quan, đơn vị chức năng trong công tác bảo vệ rừng và PCCCR tại địa phương; vừa giữ vai trò trực tiếp thực hiện nhiệm vụ. Qua hơn 1 năm được UBND tỉnh ban hành quyết định kiện toàn, sắp xếp lại hoạt động của BLNX càng cho thấy vai trò hết sức quan trọng của tổ chức này.

Trong số 1.425 thành viên hiện nay, BLNX có chủ tịch hoặc phó chủ tịch UBND cấp xã làm trưởng Ban, 2 phó Ban là đại diện đơn vị chủ rừng và dân quân tự vệ hoặc công an xã, cùng các đại diện: công an, xã đội, địa chính, chủ rừng liên quan, kiểm lâm địa bàn, các trưởng thôn nơi có rừng, đại diện MTTQ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh xã.

Quyết định của UBND tỉnh nêu rõ: “Định kỳ hàng tháng, BLNX họp để kiểm điểm tình hình hoạt động trong tháng qua và bàn biện pháp hoạt động cho tháng tiếp theo”. Có tới 15 khoản quy định về Nhiệm vụ và Quyền hạn cụ thể của BLNX.

Công bằng mà nói, từ khi có Quy định của UBND tỉnh, BLNX cơ bản đã hoạt động nề nếp, ổn định hơn trước. KL địa bàn đã phối hợp với chủ rừng; BLNX thực hiện việc tuyên truyền bảo vệ rừng trong cộng đồng dân cư, vận động xây dựng quy ước bảo vệ rừng, đôn đốc các doanh nghiệp được thuê rừng xây dựng và triển khai phương án BVR&PCCCR. Tổ chức này cũng đã tham gia phối hợp với các lực lượng trên địa bàn xã tuần tra, kiểm tra, ngăn chặn và tham mưu xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực quản lý rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản, phối hợp với các lực lượng tiến hành giải tỏa diện tích rừng, đất lâm nghiệp bị lấn chiếm trái phép trên địa bàn được giao quản lý,...  

Vậy đâu là hạn chế của BLNX và nguyên nhân - đây là câu hỏi chúng tôi đặt ra đối với lãnh đạo ngành KL, từ cấp huyện đến cấp tỉnh. Hạt trưởng KL Cát Tiên Lê Văn Tần cho biết: “Một số cán bộ BLNX và KL địa bàn hoạt động hiệu quả chưa cao, các thành viên BLN chưa phát huy hết vai trò trách nhiệm; các vụ vi phạm phát hiện còn hạn chế; chế độ báo cáo định kỳ của một số BLNX chưa kịp thời, chưa nghiêm túc”. Vụ khai thác gỗ nghiêm trọng tại TK 528 và 536 vùng giáp ranh huyện này và huyện Đạ Tẻh xảy ra do KL địa bàn còn hạn chế trong kiểm tra, bám sát địa bàn.

Đồng tình nhận định này, Hạt KL Di Linh đánh giá: “Hiệu quả hoạt động của KL địa bàn và một số BLNX còn thấp, chưa chủ động tham mưu cho chính quyền cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực quản lý, BV&PTR”. Còn Hạt trưởng KL Đạ Tẻh Nguyễn Ngọc Toán thẳng thắn: “KL địa bàn và BLNX hoạt động chưa thực sự hiệu quả nên tình trạng phá rừng trái phép, khai thác, vận chuyển, cất giấu lâm sản trái phép vẫn còn xảy ra trên địa bàn quản lý”.

Hạt phó KL Đức Trọng Đồng Văn Tuyên cho rằng: KL địa bàn, BLNX chưa phát huy vai trò, trách nhiệm trong việc phối hợp với chính quyền địa phương để ngăn chặn các hành vi xâm phạm đến tài nguyên rừng... Nói về nguyên nhân dẫn đến chưa phát huy vai trò của BLNX, Chi cục phó KL tỉnh Võ Danh Tuyên khái quát: Bản thân một số thành viên năng lực còn hạn chế, chủ yếu là bán chuyên trách, lại thay đổi liên tục; mặt khác, một số còn nể nang trong thực thi công vụ. Và đó còn là kinh phí hoạt động còn hạn chế. 

         Để góp phần quan trọng đạt được mục tiêu giảm 20% số vụ vi phạm, diện tích rừng và khối lượng gỗ bị thiệt hại, cần sớm khắc phục những tồn tại và hạn chế của BLNX. Tổ chức này phải thực sự vừa là chốt chặn xung kích ở tiền tiêu, vừa là hậu phương vững chắc; vừa là sức mạnh của sự nhất trí và tổng lực, vừa là cầu nối luôn thông suốt giữa nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều đơn vị thì tài nguyên rừng mới giữ được một phần rất lớn.